Obraz – Przeprawa przez Ganges. Epizod z eposu Ramajana
Zwiedzając wystawę, nie mamy czasu, aby każdemu z obiektów poświęcić kilka minut – przyjrzeć się detalom, wczytać się w opis. Dlatego kuratorzy Muzeum Azji i Pacyfiku co miesiąc wybierają jeden obiekt z kolekcji i zachęcają do bliższego, bardziej wnikliwego poznania jego historii.
Rama i Sita, bohaterowie eposu Ramajana, po ślubie w Mithili przenieśli się do Ajodhji – królestwa Ramy. Stamtąd, po kilku spokojnych latach, Rama musiał udać się na wygnanie w wyniku dworskiej intrygi. Jego brat Lakszmana i żona Sita postanowili mu towarzyszyć. Wyruszyli więc w podróż wozami zaprzężonymi w konie, eskortowani przez królewskiego ministra Sumantrę. Wkrótce dotarli nad brzeg Gangesu. Ich przybycie nie pozostało niezauważone, więc władca tych ziem, król Guha, przywitał ich i zaoferował gościnę, której Rama jednak odmówił. Następnego dnia rano poprosił tylko o zorganizowanie łodzi, która pozwoli im przekroczyć rzekę.
Obraz ukazuje właśnie moment przeprawy. Z przodu stoi sternik trzymający w ręku długi pagaj. Za nim stoi Rama z łukiem w lewej ręce, od stojącego na końcu Lakszmany nie odróżnia go żaden szczegół. Pomiędzy nimi stoi Sita. W rękach trzyma naczynie na wodę. Łódź, którą podróżują, jest długa, z niską burtą oraz symetrycznymi, zakrzywionymi dziobem i rufą. Pod łodzią w przeciwnym kierunku płyną ryby, a pionowymi pasami, zaznaczona jest rzeka.
Za Ramą stoi jeszcze jedna postać. Wyglądem przypomina wieszcza Wiśwamitrę ma wysoki kok ze splątanych włosów na czubku głowy, brodę i naczynie w ręku. Wiśwamitra nie towarzyszył jednak bohaterom w trakcie tej podroży. W oryginalnej wersji eposu przez rzekę przeprawili się w troje, a w niezwykle popularnej wersji Ramajany autorstwa Tulsidasa towarzyszył im król Guha. Jednak przedstawiona tu postać ma elementy wyglądu ascety, nie władcy. Jej tożsamość pozostaje więc nierozstrzygnięta.
Obraz ten jest przykładem hybrydowego stylu, który możemy określić „barwnym stylem linearnym”. Elementy kompozycji wypełniane są ornamentami kreskowymi, kolorem zaś elementy tła. Stosowane barwy to głownie czerwony, żółty, niebieski i zielony. Twórcą tego stylu jest Gopal Saha i choć nie rozpowszechnił się. Jednak podobnie, jak wielu innych uznanych malarzy mithilskich, miał wiele uczennic i uczniów, którzy podążali za jego stylem. Jest to więc przykład naśladownictwa, a sam Gopal Saha nie był w stanie stwierdzić, kim była autorka. Jej sygnaturę próbowano zamazać, ale w wyniku dalszych badań, udało się ją w końcu odtworzyć.
Sygnowane Hīrā Devī
przed 1988 r.
Tusz i farby temperowe na papierze czerpanym
MAP 11470
dar A.K. Misry