Cykl wydarzeń poświęconych prof. Ananiaszowi Zajączkowskiemu i kulturze Karaimów w Polsce

Muzeum Azji i Pacyfiku, we współpracy ze Związkiem Karaimów Polskich, realizuje projekt w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, trwający od listopada 2024 do listopada 2025.

Głównym celem inicjatywy jest badanie naukowego dorobku prof. Ananiasza Zajączkowskiego (1903-1970) – wybitnego orientalisty, turkologa i aktywnego działacza karaimskiego, który pełnił również funkcję zwierzchnika religijnego Karaimów w Polsce.

W 2023 roku Muzeum Azji i Pacyfiku otrzymało w darze pamiątki po profesorze Ananiaszu Zajączkowskim, przekazane przez jego córkę, panią Marię Emilię Zajączkowską-Łopatto. Do zbiorów Muzeum trafiło także archiwum fotograficzne, liczące blisko 450 zdjęć. Te unikatowe materiały stały się punktem wyjścia do badań nad naukową i społeczną działalnością profesora oraz dziedzictwem kulturowym Karaimów, prowadzonych we współpracy z przedstawicielami środowiska akademickiego i społeczności karaimskiej w Polsce.

Projekt „Cykl wydarzeń poświęconych prof. Ananiaszowi Zajączkowskiemu i kulturze Karaimów w Polsce” składa się z dwóch głównych części.

Pierwsza obejmuje organizację wydarzeń naukowych – paneli, wykładów oraz konferencji, poświęconych badaniom nad językiem, muzyką i kulturą Karaimów. Celem tych spotkań jest stworzenie interdyscyplinarnej platformy dyskusji na temat dziedzictwa Karaimów w Polsce.

Druga obejmuje opracowanie naukowe i popularyzację zdigitalizowanego archiwum fotograficznego na stronach internetowych i mediach społecznościowych oraz upowszechnienie wywiadów z Marią Emilią Zajączkowską-Łopotto, córką prof. Ananiasza Zajączkowskiego i Mariolą Abkowicz, przewodniczącą Związku Karaimów Polskich. 

Celem organizowanych wydarzeń jest stworzenie platformy do interdyscyplinarnej dyskusji o dziedzictwie kulturowym Karaimów w Polsce.

Projekt zainaugurowało wydarzenie upamiętniające „Prof. Ananiasz Zajączkowski — turkolog i orientalista”, które odbyło się 12 listopada 2024 roku.

Program wydarzeń na 2025 rok:

20 marca, godz. 18:00 – Wykład „(Re)konstrukcja Biblii w języku karaimskim. Badania filologiczne w służbie ochrony dziedzictwa kulturowego” | Wykład dr. Michała Nemetha (UJ) poświęcony badaniom nad językiem karaimskim oraz znaczeniu jego ochrony.

12 kwietnia, godz. 16:00-20:00 – „Słowo, taniec i śpiew – spotkanie z karaimską kulturą muzyczną” | Prezentacja tradycyjnej kultury muzycznej Karaimów, podczas której uczestnicy będą mogli usłyszeć pieśni w języku karaimskim.

12 listopada, godz. 10:00-18:00 – Ogólnopolska konferencja naukowa „Prof. Ananiasz Zajączkowski – orientalista, turkolog i badacz kultury Karaimów” | Interdyscyplinarna konferencja z udziałem orientalistów, etnografów, historyków i przedstawicieli społeczności karaimskiej. Wśród prelegentów znajdzie się m.in. Mariola Abkowicz, przewodnicząca Związku Karaimów Polskich. W trakcie panelu dyskusyjnego zostaną zaprezentowane pamiątki przekazane Muzeum Azji i Pacyfiku przez p. Marię Emilię Zajączkowską-Łopatto, a także zdigitalizowane archiwum fotograficzne prof. Zajączkowskiego, wzbogacające zbiory Muzeum.

 

Projekt finansowany jest ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra o treści Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II.